Czy Konsument Ma Obowiązek Składania Wniosku o Upadłość? Wyjaśnienie Prawne i Społeczne Konsekwencje
Napisała do mnie wiadomość Pani Kamila z Poznania z zapytaniem, czy jako konsument ma obowiązek złożyć wniosek o upadłość analogicznie jak w przypadku przedsiębiorcy.
Konsument nie ma obowiązku złożenia wniosku o upadłość w sytuacji wystąpienia stanu niewypłacalności, a brak ogłoszenia upadłości przez konsumenta nie pociąga za sobą żadnych negatywnych skutków prawnych. Upadłość jest dla konsumenta prawem czy nawet przywilejem, a nie jest i nigdy nie była obowiązkiem. Ustawodawca bardziej restrykcyjnie uregulował w tym zakresie sytuację przedsiębiorców, gdzie za brak złożenia wniosku w terminie 30 dni od dnia wystąpienia stanu niewypłacalności grożą konsekwencje karne, włącznie z karą pozbawienia wolności do lat dwóch, czy wynikający z ustawy prawo upadłościowe zakaz wykonywania działalności gospodarczej nawet do lat 10.
Cel odmiennego traktowania konsumenta przez ustawodawcę był w głównej mierze oparty na przesłankach społecznych i gospodarczych poprzez zapobieganie wykluczeniu społecznemu i dziedziczeniu bezradności przez potomków oraz zapewnienie reintegracji dłużników w obrocie gospodarczym, zmniejszenie „szarej strefy” i zwiększenie przychodów Skarbu Państwa. Nie bez znaczenia pozostaje również silny aspekt gospodarczy w postaci korzyści dla wierzycieli w obszarze odpisów podatkowych w dokumentach księgowych wierzycieli, uniknięcie wysokich kosztów sądowych oraz częściowa spłata zadłużenia przez dłużnika w ramach planu spłaty. Należy mieć na uwadze również pozytywny wpływ na rynek pożyczek konsumenckich, co przyczynia się do rozwoju gospodarki poprzez chociażby pobudzenie popytu.
Reasumując należy zaznaczyć, że złożenie wniosku o upadłość konsumencką ma walor odpowiedzialnej postawy obywatelskiej konsumenta, znającego swoje prawa i umiejętnie z niego korzystającego dla poprawy swojej sytuacji finansowej i powrotu na rynek pracy i gospodarczy.